การสื่อสารข้อมูล (Data Communications)
หมายถึง กระบวนการถ่ายโอนหรือแลกเปลี่ยนข้อมูลกันระหว่างผู้ส่งและผู้รับ โดยผ่านช่องทางสื่อสาร เช่น อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ หรือคอมพิวเตอร์เป็นตัวกลางในการส่งข้อมูล เพื่อให้ผู้ส่งและผู้รับเกิดความเข้าใจซึ่งกันและกัน วิธีการส่งข้อมูลนี้ จะแปลงข้อมูลเป็นสัญญาณ หรือรหัสเสียก่อนแล้วจึงส่งไปยังผู้รับ และเมื่อถึงปลายทางหรือผู้รับก็จะต้องมีการแปลงสัญญาณนั้นกลับมาให้อยู่ในรูปที่มนุษย์ สามารถที่จะเข้าใจได้ ในระหว่างการส่งอาจจะมีอุปสรรค์ที่เกิดขึ้นก็คือ สิ่งรบกวน (Noise) จากภายนอกทำให้ข้อมูลบางส่วนเสียหายหรือผิดเพี้ยนไปได้ซึ่งระยะทางก็มีส่วนเกี่ยวข้อง ด้วยเพราะถ้าระยะทางในการส่งยิ่งมากก็อาจจะทำให้เกิดสิ่งรบกวนได้มากเช่นกัน จึงต้องมีหาวิธีลดสิ่งรบกวนเหล่านี้ โดยการพัฒนาตัวกลางในการสื่อสารที่จะทำให้เกิดการรบกวนน้อยที่สุด
พัฒนาการของระบบการสื่อสารข้อมูล
1. คอมพิวเตอร์ในยุคแรกสร้างขึ้น เพื่อทำงานบางอย่างแทนมนุษย์ ด้วยความเร็ว แม่นยำ และผิดพลาดน้อยกว่า
นับจากคอมพิวเตอร์เริ่มประดิษฐ์ประมาณทศวรรษที่ 1920 โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อให้คอมพิวเตอร์ทำงานบางอย่างแทนมนุษย์ เช่น การคำนวณ ซึ่งถ้าเป็นตัวเลขจำนวนมาก มนุษย์จะใช้เวลาในการคำนวณมาก ในขณะที่คอมพิวเตอร์คำนวณได้ด้วยความเร็วกว่า มีความแม่นยำ และความผิดพลาดน้อยกว่ามนุษย์
2. คอมพิวเตอร์ในยุคแรกขนาดใหญ่ ราคาแพง และใช้ทำงานแบบรวมศูนย์
หลังจากคอมพิวเตอร์ได้ถูกคิดค้นขึ้น ก็มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องและรวดเร็ว จนปัจจุบันในยุคของเทคโนโลยีสารสนเทศ จะเป็นที่ปรากฏให้เห็นว่า อุตสาหกรรมคอมพิวเตอร์เป็นอุตสาหกรรมที่มีพัฒนาการรวดเร็วมากที่สุด
คอมพิวเตอร์ยุคแรก เช่น เมนเฟรม มินิคอมพิวเตอร์ เป็นเครื่องที่มีขนาดใหญ่ และราคาแพงมาก เพื่อความประหยัดและเพิ่มประสิทธิภาพในการใช้งาน คอมพิวเตอร์จึงถูกออกแบบให้ใช้งานแบบรวมศูนย์ โดยผู้ใช้แต่ละคนจะใช้จอภาพ (Dump Terminal) เชื่อมต่อไปยังเครื่องเมนเฟรม
3. ยุคไมโครคอมพิวเตอร์ ราคาถูก ขนาดเล็ก ทำงานแบบกระจายไมโครคอมพิวเตอร์ เริ่มพัฒนาขึ้นในปี ค.ศ. 1981 โดย IBM ด้วยราคาที่ถูกกว่า ขนาดเล็กกว่าและประสิทธิภาพการทำงานที่เหมาะกับการใช้งานส่วนบุคคล โดยในระยะแรกยังคงทำงานแบบ Stand alone มีการแบ่งงานต่าง ๆ กระจายออกไปตามเครื่องไมโครคอมพิวเตอร์
4. ความต้องการรับส่งข้อมูล ด้วยความรวดเร็ว ทำให้เกิดการเชื่อมโยงคอมพิวเตอร์เป็นเครือข่าย
คอมพิวเตอร์มีความสามารถในการประมวลผลปริมาณมากด้วยความรวดเร็ว แต่ข้อจำกัดของการใช้คอมพิวเตอร์ในยุคแรกคือ การส่งต่อข้อมูลให้กับคนที่ต้องการข้อมูล ต้องแปลงข้อมูลในคอมพิวเตอร์ให้อยู่ในเอกสารกระดาษแล้วส่งต่อให้ผู้ใช้เมื่อผู้ใช้ได้รับเอกสารก็จะทำการแปลงเอกสารกลับให้อยู่ในคอมพิวเตอร์อีก เช่น การพิมพ์ หรือสแกนรูปภาพ ซึ่งขั้นตอนในการรับส่งและแปลงเอกสารต้องใช้เวลามากเมื่อเปรียบเทียบกับปัจจุบัน
